24 maart 2024

Onderzoek naar gevolgen innamesluiting bij langdurige droogte

Deltares heeft onderzoek gedaan naar de relatie tussen de afvoer van de Rijn enerzijds en de Maas anderzijds en het optreden van problemen met de waterinname voor drinkwaterbedrijven. Veel factoren bepalen of een innamesluiting nodig is. Daarmee is een directe relatie tussen een lage rivierafvoer en het aantal of de lengte van innamesluitingen moeilijk aan te tonen. Maar bij langdurige droogte zullen de gevolgen van een eventuele sluiting groter zijn omdat de sluiting langer zal duren.

Eerdere studies (o.a. Van Vliet en Zwolsman 2008) laten zien dat de waterkwaliteit negatief wordt beïnvloed door zomerdroogte. De afname in waterkwaliteit tijdens zomerdroogte is zowel gerelateerd aan de hoge watertemperaturen als de lage afvoeren. Wordt alleen naar de afvoeren gekeken, dan is volgens Deltares alleen bij enkele industriechemicaliën een directe relatie met de afvoer te zien. Bij veel andere stoffen is er geen relatie gevonden, er spelen daar meerdere processen;

  1. het afbraakproces is afhankelijk van de watertemperatuur,
  2. tijdens een laagwaterperiode is er vaak weinig neerslag en dus minder uitspoeling,
  3. de emissies zijn afhankelijk van de toepassingsperiode.

Het is dan ook niet triviaal dat er tijdens laagwater ook echt meer innamestops te verwachten zijn. Dit neemt niet weg dat bij calamiteiten de grootte van de afvoer wel degelijk van belang is, tijdens lage afvoeren hebben emissies voor een langere periode impact op de waterkwaliteit en daarmee op de duur van de innamestops.

Richting de toekomst is de voorspelling van het KNMI dat laagwatersituaties vaker zullen voorkomen. Naast de afvoer zal het aantal innamestops en de duur ervan afhankelijk zijn van de emissies, de temperatuur van het water, de mogelijkheden voor nazuivering en het optreden van calamiteiten.

Bekijk het rapport