Archieven: Nieuws

De productie van batterijen groeit in hoog tempo. Daarmee neemt ook de winning, verwerking én lozing van lithium toe in Europa – waaronder in het stroomgebied van de Rijn. Dit vormt een groeiend risico voor de waterkwaliteit én de drinkwatervoorziening in Nederland.

Daarom heeft RIWA-Rijn namens de Nederlandse drinkwaterbedrijven die afhankelijk zijn van de Rijn een brief gestuurd aan de Europese Commissie. Hun oproep: stel een Europese milieukwaliteitsnorm vast voor lithium in oppervlaktewater. Hoewel het RIVM in 2023 al een indicatieve milieurisicogrens van 11 µg/L vaststelde voor zoetwaterorganismen, ontbreekt een milieukwaliteitsnorm zoals die er voor andere metalen (zink, koper, chroom) wél is. Uit het nieuwste jaarrapport van RIWA-Rijn blijkt dat de lithiumconcentratie bij Lobith nu al circa 13 µg/L bedraagt – dit ligt boven die indicatieve grens.

Lithium: verwachte toename door industriële ontwikkelingen

Tot 2028 worden in het Rijnstroomgebied naar verwachting 200.000 ton lithiumzouten gewonnen, verwerkt en gerecycled. Alleen al de geplande recyclingfabriek in Dormagen (vanaf 2026) zou de lithiumconcentratie bij Lobith met 8 µg/L kunnen verhogen.

Waterkwaliteit onder druk: streefwaarden structureel overschreden

Het RIWA-Rijn jaarrapport over 2024, dat op 2 september 2025 is gepubliceerd, laat opnieuw zien dat veel stoffen in het Rijnwater de streefwaarden van het European River Memorandum overschrijden. Dit bemoeilijkt de inzet van natuurlijke, eenvoudige zuiveringsmethoden voor drinkwaterproductie. Uit het jaarrapport blijkt ook dat de belasting vanuit stedelijk afvalwater, waaronder medicijnresten, blijft toenemen. Dit staat haaks op het reductiedoel van 30% uit het Rijnactieprogramma 2040. Volgens directeur Gerard Stroomberg is snelle implementatie van een vierde zuiveringsstap bij rioolwaterzuiveringsinstallaties noodzakelijk.

Preventie is de sleutel

RIWA-Rijn blijft inzetten op internationale samenwerking én op duidelijke normen en handhaving. Want wat niet in het bovenstrooms Rijnwater terechtkomt, hoeft er ook niet uitgehaald te worden. Een Europese milieukwaliteitsnorm voor lithium is daarom van essentieel belang voor de bescherming van onze drinkwaterbronnen.

Download het RIWA-Rijn jaarrapport 2024

Download het persbericht

Bekijk het European River Memorandum (ERM)

Lees het themarapport over zuiveringsinspanningen

Lees het ICBR-rapport over het 30% reductiedoel

Op 11 juli viert de Internationale Commissie ter Bescherming van de Rijn (ICBR) haar 75-jarig jubileum. Al sinds 1950 werken landen langs de Rijn grensoverschrijdend samen om de waterkwaliteit, ecologie en veiligheid van de rivier te verbeteren en te bewaken. RIWA-Rijn feliciteert de ICBR van harte met deze bijzondere mijlpaal.

De oprichting van de ICBR was destijds een belangrijke stap in het beschermen van de Rijn als levensader van Europa. De samenwerking tussen Zwitserland, Frankrijk, Duitsland, Luxemburg en Nederland heeft geleid tot stevige afspraken over waterkwaliteit, aanpak van vervuiling en ecologisch herstel. Sindsdien is veel bereikt: de waterkwaliteit is sterk verbeterd en iconische soorten als de zalm zijn teruggekeerd in de rivier.

Band tussen ICBR en RIWA-Rijn

Voor RIWA-Rijn markeert dit jubileum ook een moment van reflectie. Eén jaar na de oprichting van de ICBR – in 1951 – kwamen vier Nederlandse drinkwaterbedrijven bij elkaar om hun zorgen over de vervuiling van de Rijn te bespreken. Dat overleg vormde de basis voor de oprichting van RIWA-Rijn. Dankzij de ICBR ontstond er een structureel internationaal overleg waarin ook de stem van de drinkwatersector gehoord kon worden.

Vandaag de dag levert RIWA-Rijn nog altijd een actieve bijdrage aan het werk van de ICBR, onder meer in werkgroepen die zich bezighouden met waterkwaliteit, nieuwe stoffen en monitoring. Onder het motto “wat er niet in gaat, hoeven we er ook niet uit te halen” agendeert RIWA-Rijn risico’s in het Rijnstroomgebied en pleit ze voor duurzame bescherming van de drinkwaterbron.

Uitdagingen: lithium en andere opkomende stoffen

Het 75-jarig bestaan van de ICBR valt in een tijd waarin nieuwe uitdagingen zich aandienen. Industriële lozingen zorgen voor steeds complexere vervuiling van de Rijn. Vorig jaar besteedde de Rijncommissie al aandacht aan PFAS. Dit jaar uit RIWA-Rijn bezorgdheid over lithiumwinning en -verwerking in het stroomgebied van de Rijn. Lithium is essentieel voor de energietransitie, maar brengt ook risico’s met zich mee voor de waterkwaliteit. RIWA-Rijn pleit er daarom voor om gezamenlijk een milieukwaliteitsnorm voor lithium te ontwikkelen, zodat ook toekomstige generaties kunnen blijven rekenen op schoon en betrouwbaar drinkwater uit de Rijn.

Een gedeelde verantwoordelijkheid

De geschiedenis van de ICBR laat zien dat internationale samenwerking werkt – en dat blijvende inzet nodig blijft. RIWA-Rijn ziet het als haar verantwoordelijkheid om kennis, data en zorgen in te brengen, zodat de Rijn als bron voor drinkwater ook in de toekomst beschermd blijft.

Meer informatie